Prof. Dr. Nevzat Tarhan; "Anlam arayışı, seçimlerimizle oluşan bir yolculuktur"
Üsküdar Üniversitesi bilimsel desteğiyle BİAKADEMİ tarafından 'İnsanın Anlam Arayışı' temasıyla düzenlenen 'Bilim İletişim Zirvesi'nin açılış konferansını veren Üsküdar Üniversitesi Rektörü, Psikiyatrist Nevzat Tarhan, anlam arayışının seçimlerimizle oluşan bir yolculuk olduğunu söyledi. Tarhan, 'İyimserlik bir seçimdir. Affetmek bir seçimdir. Dürüstlük bir seçimdir. Kendimizi değiştirmek bir seçimdir. Şükretmek bir seçimdir.
Anlamlı yaşamak bir seçimdir. Mutlu bir hayat yaşamak senin seçimindir” dedi. Modernizmin varoluş felsefesini değiştirdiğini belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, ruhsal hastalıkların artışındaki en büyük sebebin de bu olduğunu kaydetti.
Üsküdar Üniversitesi’nin desteğiyle BİAKADEMİ tarafından Bağlarbaşı Kongre ve Kültür Merkezi’nde düzenlenen “Bilim İletişim Zirvesi” bilim insanlarını bir araya getirdi.
BİAKADEMİ Kurucusu Dağhan Rasim Işık’ın açılış konuşması ardından Üsküdar Üniversitesi Rektörü, Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Anlamın Parçası Olarak İnsan” başlıklı açılış konferansında anlam arayışının seçimlerimizle oluşan bir yolculuk olduğunu vurguladı.
Hayata anlam katmanın önemli olduğunu ve burada bazı değerlerin devreye girdiğini belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Burada inançlar devreye giriyor. Kişi hangi inanç sisteminde bunu açıklıyorsa ruh sağlığı açısından bu kişiye bırakılıyor. Derin düşünce önemli. Derin düşüncenin algoritmasında duygular var, değerler var, aksiyon planı yapmak var. Analiz yapmak var. Yaşamı etkileyen değerler anlam ve amaç arayışı, kendini keşif algısı, ilişki biçimleri, bakış açısı, tercihlerimiz, çevre farkındalığı, yüksek bir gücün varlığına inanmak ve maneviyat, kültürel değerler. Bunlar da yaşamı etkileyen ve yaşamı anlamlı kılan değerler” diye konuştu.
“İnsana karar verdiren özgür irademiz var”
Mutlu yaşamanın kişinin elinde olduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “İyimserlik bir seçimdir. Affetmek bir seçimdir. Dürüstlük bir seçimdir. Kendimizi değiştirmek bir seçimdir. Şükretmek bir seçimdir. Anlamlı yaşamak bir seçimdir. Mutlu bir hayat yaşamak senin seçimindir. Bizim üniversite olarak bir sloganımız var; Hayat Tercihtir. Hayat bir seçimdir. Hayatta hep karar veriyorsunuz. İnsana karar verdiren özgür iradeniz var. Diğer canlılarda bu seçim yok. Onlar genlerinin sınırları içerisinde yaşıyorlar. Biz sınırsız iyilikler de yapabiliriz, sınırsız kötülükler de yapabiliriz. Entropi Yasasına göre her şey bir denge içerisinde olmalı. Aydınlığın devamı gelmezse karanlık olur. İyiliğin devamı gelmezse de kötülük oluyor. Dolayısıyla davranış entropisi önemlidir. Evren zıtların dinamik dengesinde. O halde dış kontrol
yoksa sıcak su soğuyor, aydınlık yerini karanlığa bırakıyor. İyilik yapma iddiasında olan insanlar hiçbir şey yapmazsa kötülüğün artması için bu yeter. Bu nedenle iyilik yapmak isteyen insanların proaktif olması lazım” dedi.
“Modernizm varoluş felsefesini değiştirdi”
Hayatta anlam ve amacın birbirini tamamladığını, varoluş konusunda insanların anlam arayışında olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Batı dünyasında şu anda varoluşla ilgili ciddi bir bunalım yaşanıyor. Bu bunalımda insanların ekonomik seviyeleri yüksek, refah düzeyleri ve yaşam standartları yüksek ama mutlu değiller. Modernizm varoluş felsefesini değiştirdi. Modernizm varoluş ile ilgili düşünce ve amacı değiştirdi. Hayatta neden var olduğumuzu değiştirdi. Bu değişimin sonucunda da varoluş amaçları değişti. Bu değişimler birçok sorunu da beraberinde getirdi. Ruhsal hastalıkların artışındaki en büyük sebebin de bu olduğu düşünülüyor. Bugünün gerçeği büyük ev, küçük aile; yüksek IQ daha az duygu; yüksek gelir daha az huzur. Bu modernizmin getirdiği bir sonuç. Bu sadece gençlerin değil, hepimizin sürüklendiği bir durum” dedi.
“Bilgeliğe götüren formül”
Girişimcilikte de kullanılan %15 kuralı olduğunu belirten Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Bir insan bir iş yaparken yaptığı iş hakkında harcadığı zamanın %15’ini bu işi neden yaptığını düşünmeye ayırmalı. Yaptığı iş hakkında düşünmeli. Ben bu işi neden yapıyorum? Bu durum, kişiyi işin bilgeliğine götürüyor. Yaptığı işte robotlaşmasını önlüyor. Düşünmeye itiyor, kişinin kendini tanımasını sağlıyor. Varoluşunun farkına varmasının kuralı” dedi.
“Büyük verinin parası; bitcoin”
Dünyanın ve insanlığın geçirdiği dönemlerden de bahseden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, tarım toplumunda toprak sahibi olanların, sanayi toplumunda makine parkı olanların zengin kabul edildiğini belirterek günümüz toplumlarında ise bilgiye sahip olmanın zenginlik olarak kabul edildiğini söyledi. Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Günümüzde gücün sahibi, büyük veriye sahip olandır. Hatta şu anda büyük verinin parası da çıktı; bitcoin. Bitcoin’i şu anda küçümseniyor belki ama doların yerini alacak belki de. Basit bir şey değil bu. Büyük veri en önemli sermaye şu anda. Karar verici oluyorsunuz. Otobanların yerini bilgi yolları aldı. Bilgi otobanlarına hükmeden dünyaya hükmediyor. Bu da büyük veriyi elinde tutarak, ihtiyaç duyulduğunda istediğiniz toplumu oynayabiliyorsunuz. Ne kadar çok veriniz varsa dünyaya o ölçüde sahip oluyorsunuz” dedi.
“Yaşamın amacı da değişti”
Günümüz modern toplumlarının en büyük sorunlarından birinin Kaliforniya Sendromu olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Anlam arayışı içerisinde yaşamın amacı değişti. Hedonizm (zevkçilik) yaşam amacı olarak görülüyor. Eğlence endüstrisinin daha da geliştiğini
görüyoruz. Narsisizm (kişinin egosunu yükselten) yaşam amacı olarak toplumsal sosyal amaçlar olmaksızın sadece kendi mutluluğuna odaklı bir yaklaşım var. Ve giderek artıyor. Evlilikte boşanmaların artmasının arkasındaki nedenlerden biri narsisizm ve bencillik. İnsanlar kendi hazlarına odaklanıyor. Bunların sonunda da yalnızlık ortaya çıkıyor ve bunu da mutsuzluk takip ediyor” dedi.
“Cahil kimse sahte mutluluk içindedir”
Yeniliğe açık olmayanların cehaletin mutluluğu ile yaşayan kişiler olduğunu kaydeden Tarhan, “Cahil kimse sahte mutluluk içindedir” dedi.
Pozitif Psikoloji kavramının insanın anlam arayışında çok önemli bir yeri olduğunu kaydeden Prof. Dr. Nevzat Tarhan, “Batı insanı önce hasta ediyor, sonra tedavi etmeye çalışıyor. Pozitif Psikoloji bunun en önemli ayaklarından biri. Anlam dünyamızı zenginleştirmek açısından çok önemli” diye konuştu.
İnsanın anlam arayışı farklı perspektiflerden ele alındı
Açılış konuşmasını yapan BİAAKADEMİ Kurucusu Dağhan Rasim Işık açılış konuşmasında desteği için Üsküdar Üniversitesi ve Üsküdar Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Nevzat Tarhan başta olmak üzere zirveye katılan akademisyenlere teşekkür etti.
Beyin konusundaki çalışmalarıyla tanınan Sinirbilim Uzmanı Prof. Dr. Sinan Canan’ın “İnsanın Fabrika Ayarları” başlığıyla yaptığı konuşmanın ardından, Pozitif Psikoloji çalışmalarıyla tanınan Psikolojik Danışman Doç. Dr. Tayfun Doğan, “İnsanın Anlam Arayışı: Bir İnsan Ömrünü Neye Vermeli?” başlıklı sunumunu gerçekleştirdi.
Bilim İletişim Zirvesi’nde, Sosyolog Doç. Dr. Barış Erdoğan’ın “Aşkın Sosyolojisi” sunumunun ardından zirvenin son konuşmacısı Nöropsikofarmakoloji Uzmanı ve Şizofreni tedavisinde kullanılacak ilaç molekülü patentine sahip olan Prof. Dr. Tayfun Uzbay da“Kadın Beyni, Erkek Beyni” başlıklı sunumunu yaptı.