‘’Cam" ve "çay", birbirleriyle şaşırtıcı ilişkisi olan, eski bir tasarım öyküsünün iki kahramanıdır. Binlerce yıl önce, Asya'da kulpsuz porselen bardakla başlayan bu öykü, Batı'ya doğru yayıldıkça, sadece bir bardak olmaktan çıktı.

Cam bardak, 1850'li yıllarda Avrupa'da başlayan büyük Sanayi Devrimi sonrasında gelişen cam sanayii ile ortaya çıkmaya başladı. Ama ayağı, kulpu veya sapı vardı. Yeni üretimi zor ve pahalıydı. 1900'lü yıllarda Beykoz'da kurulan cam fabrikasında ilk kez, kez ayak, kulp ve sap kaldırıldı ve bugünküne yakın bir çay bardağı ortaya çıktı. İnce belli adı verilen bu sentez, bir tasarımdan çok, değişik işlevlerin kendi kendine biçimlendirdiği bir tür istatistik sonuç gibiydi.

Çay dolu bir cam bardağı dudağımıza değdirdiğinizde, Asya'dan başlayıp, dünyaya yayılan, tıbbi tedavi ya da sosyal ve kültürel ortamın simgelerinden birisine dokunursunuz. İnce belli bardak, kışın soğunda hem eli hem de içi ısıtır. Yazın sıcağında ise sadece iki parmakla turulur ve dudağa hafifçe değdirilir.

Bazen kulplu, bazen kulpsuzdur, bazen de kesme kristal olur, çayın rengini pırlantaya dönüştürür. Emirgan'ın çay bahçelerinde toplumsal bir rol oynar. Hafiftir, dayanıklıdır ve asıl görevi çaya ev sahipliğ yapmaktır! Bugün Paşabahçe'de günde bir milyon kadar çay bardağı üretiliyor. Bunun anlamı ise şu olabilir: Her gün bir milyon çay bardağı kırılıyor! -Prof. Önder Küçükerman.

Kulpsuz, sapsız ve ayaksız ince belli çay bardağı, ekonomik çözümlü bir tasarım olarak ortaya çıktı.
Kaynak: National Geographic, Ağustos 2009, Sayfa: 36