Babacan, doğal gaz faturalarındaki sübvansiyonu üstlendiklerini iddia eden Cumhurbaşkanı Yardımcısı Oktay’a “Sanki cebinden ödüyor. Milletin vergileriyle ödüyorsunuz. Kimsin sen ya?” sözleriyle yüklendi. Enerji piyasalarını özgürleştirip dar gelirlilere indirimli tarife uygulayacaklarını kaydeden Babacan, “Dış politikada akılcı ve barışçıl politika izleyeceğiz. Böylece hem Akdeniz’in hem de Karadeniz’in kaynaklarından bol bol istifade edeceğiz” diye konuştu.

Konuşmasına Amasra’daki maden faciasında hayatını kaybeden 41 işçiyi tek tek isimleriyle anarak başlayan DEVA Partisi Genel Başkanı Ali Babacan şu ifadeleri kullandı:

‘İnsanların göz göre göre ölmelerine itiraz ediyoruz’

“Son 40 yılda, bini aşkın madencisini, görevi başındayken kaybeden bir ülkeyiz. Onun için güçlü bir şekilde ‘İtirazımız var’ diyoruz. Geçmişten ders çıkarılmamasına, iş güvenliğini yok sayan çalışma sistemine itiraz ediyoruz. İnsanların tedbirsizlikten, denetimsizlikten göz göre göre ölmelerine, yargılamaların adil olmamasına itiraz ediyoruz. Cumhurbaşkanının 2022 yılında çıkıp, ta 1906 yılında Fransa’da olan bir maden faciasını örnek göstermesine, ‘kader’ gibi, ‘fıtrat’ gibi önemli kavramların istismar edilmesine itiraz ediyoruz.”

‘Bir mahcup olun’

“Ülkenin cumhurbaşkanı, partisinin grup toplantısında, ‘Ben kaza ve kadere iman etmiş bir insanım’ diyor. Eyvallah. Ama karşısındakiler de iştahla alkışlıyor. Bir sakin olun, bir mahcup olun. İnsanların kutsallarını istismar etmenin sırası değil. Hepimiz kadere inanıyoruz.”

‘Raporlar neden dikkate alınmadı diye soruyoruz’

“Yönetimin başındaki kişinin, birilerini dinsizlikle suçlamadan önce cevap vermesi lazım. Sürekli kutuplaştırıyor, ‘Biz kadere ve kazaya inanıyoruz. Bizi kim eleştiriyorsa, onlar inanmıyordur’ diyor. Gerçekten ayıp. Biz, madenciler neden öldü, neden ölümler önlenemedi diye soruyoruz. Raporlar neden dikkate alınmadı? Neden uyarılara kulak asılmadı?”

‘Cumhurbaşkanı, bu kazada taraf olmuştur’

“Dünkü grup toplantısında cumhurbaşkanı bu kazada taraf olmuştur. Uzun uzun tedbirler okuyor kürsüden. ‘Şu tedbiri aldık, bu tedbiri aldık’ diye. Sen bu açıklamayı yaptıktan sonra savcıların elini kolunu bağlıyorsun. Taraf oluyorsun. Derhal, bu işin başındakilerin hemen görevde el çektirilmesi ve soruşturmanın tarafsız ve bağımsız şekilde yapılması gerekiyor.”

‘Emekçilerin can verdiği, çevrenin yok edildiği sisteme son vereceğiz’

“Madenci ölümleri, Türkiye’nin üstünde bir kara lekedir. Biz bu lekeyi sileceğiz. Meselenin can güvenliği ve çevre perspektifi var. Emekçilerin can verdiği, çevrenin yok edildiği bu madencilik sistemine son vereceğiz.”

‘Sorumlu Madencilik İlkeleri’ni Türkiye’ye getireceğiz’

“İktidarımızın ilk 6 ayında ‘Sorumlu Madencilik İlkeleri’ni Türkiye’ye getireceğiz. Özellikle ‘getireceğiz” diyorum. Kimse kusura bakmasın, her konuda ‘yerli ve millî’ kılıfı içine abuk sabuk işleri doldurup millete dayatma dönemini sona erdireceğiz. Madencilik sektöründe en öndeki ülkeler hangileri? Kanada mı? Amerika mı? Almanya mı? Avustralya mı? Hepsi demokrasinin ileri olduğu ülkeler. İşin en iyi yürüdüğü ülkeler tedbir konusunda ne yapıyorsa alıp buraya getireceğiz. Maden kazalarının istisna olduğu, insana ve çevreye değer verilen ülkelerin kurallarını örnek almak fazilettir. Bilmiyorsan, öğreneceksin. ‘İlim Çin’de bile olsa git öğren’ demiş. Daha fazla can kaybına tahammülümüz yok.”

‘Tam demokrasi hayat kurtarır’

“Denetim mekanizmalarını sağlamlaştıracağız. Bağımsız denetimi esas alacağız. Tam demokrasi hayat kurtarır. Tam demokraside bağımsız denetim, güçler ayrımı vardır. Yargı yürütmenin etkisi altında kalmadan denetimi yapar.”

‘Ülkemizin bir Enerji Bakanlığı yok’

Babacan, eylem planının enerjiyle ilgili bölümünü ise şu sözlerle tanıttı:

“Tarihimizin en uzun süre bakanlık yapmış insanlarından biri olarak söylüyorum: Ülkemizin şu anda bir Enerji Bakanlığı yok. Yetki zaten Algıları Ayarlama Enstitüsü olarak çalışan İletişim Başkanlığı’nda.”

‘Faturaları üstleniyormuş, kimsin sen ya?’

“Beştepe’dekiler, her 100 liralık doğal gaz faturasının 80 lirasını üstlendiklerini söylediler. Sanki Beştepe kendi cebinden ödüyor gibi. Siz nereden ödüyorsunuz o parayı? Kim ödüyor? Siz o yüzde 80’i milletin vergileriyle ödüyorsunuz. ‘Biz üstleniyoruz’muş. Lafa bak; ‘Biz’… Kimsin sen ya? Sen bu ülkenin vergisini toplayıp oradan ödüyorsun. Sanki devletin büyük petrol kaynağı var, onu satıyor da onu dağıtıyor. Kimse bunu bir hayır işi yapıyormuş gibi anlatmasın.”

‘Enerji piyasalarını özgürleştireceğiz’

“Enerji piyasalarını özgürleştireceğiz. Rekabetin önünü açacağız. Herkes hak ettiğini alacak. Öngörülebilir bir sektör oluşturacağız. ‘Sen özel sektörsün, riskine katlanacaksın’ diyorlar. Sen devlet olarak oyun sahasını bir o tarafa bir bu tarafa bük, sonra ‘Riskine katlanacaksın’ de. Kusura bakmayın, özel sektör sizin keyfinize katlanmak zorunda değil.”

‘Dar gelirliye indirimli tarife uygulayacağız’

“Hiçbir vatandaşımızın faturalar nedeniyle geçim sıkıntısı çekmeyeceğini söylüyoruz. Elektrik ve doğalgaz faturalarında dar gelirli ailelere indirimli tarife uygulayacağız. Küçük konutlarda, az tüketen ve ihtiyacı olan hanelerde bu konuyu Asgari Gelir Desteği projemizle entegre edip çözüm sunacağız. Kimse ay sonu faturalarını nasıl ödeyeceğini düşünmeyecek.”

‘Vatandaş neye ne kadar ödeyeceğini görecek’

“Elektrik ve doğal gaz faturalarına detayları açıkça yazacağız. Eline fatura alan vatandaşımız neye ne kadar ödeyeceğini görecek. Şeffaflık yoksa, işler karanlıkta tutuluyorsa bilin ki bir üçkağıt var. Doğru, hesaptan kaçar mı ya?”

‘Rüzgâr ve jeotermal enerjinin payını yüzde 30’a yükselteceğiz’

“İktidarımızın ikinci dönemi bitmeden rüzgâr ve jeotermal enerjinin enerji üretimindeki toplam payını yüzde 30’a yükselteceğiz. Bu, çevre açısından son derece önemli bir adım olacak.”

‘Enerjide kaynak çeşitliliğine gitmek zorundasınız’

“Durmadan yeni enerji projesi açıklayanları uyarıyorum. Tek bir ülkeye daha fazla bağlanacak projeleri sürekli getiriyorlar. Yumurtanın hepsini bir sepete koymamamız gerekiyor. Bağımsız Türkiye diyorsak ekonomide de enerjide de kaynak çeşitliliğine gitmek zorundasınız. Yoksa bağımlı hale gelirsiniz.”

‘Arama, sondaj ve üretim faaliyetlerinin kat kat fazlasını yapacağız’

“DEVA Partisi iktidarında, doğal gaz ve petrol arama, sondaj ve üretim faaliyetlerine daha da önem vereceğiz. Şu andakinin kat kat fazlasını yapacağız. Kendi imkânlarımızı daha çok devreye sokacağız. Olmayanı var gibi gösterme, 1 birimliği 100 birim gösterme gibi bir şey olmayacak. Sadece hız değil, akıl da kazandıracağız. Hakiki faaliyetlerle enerjide atılım gerçekleştireceğiz.”

‘Akdeniz’deki paylaşım Türkiye’nin aleyhine işliyor’

“Akdeniz’deki münhasır ekonomik bölge paylaşımı şu anda Türkiye’nin aleyhine işliyor. Sen dünya aleme ‘Mısır benim düşmanım’ deyince Mısır da ‘Madem öyle, ben de Rumlarla, İsrail’le, Yunanistan’la konuşurum’ dedi. Akdeniz’i aleyhimize paylaşıyorlar. Mısır gibi önemli bir ülkeyle arayı bozarsan kaybolan haklarını yeniden kazanmak için kıvranır durursun.”

‘Akdeniz ve Karadeniz’in kaynaklarından bol bol istifade edeceğiz’

“Akdeniz’deki büyük enerji kaynaklarının Avrupa’ya ulaştırılmasının en ekonomik yolu Türkiye’den geçiyor. Ama ilişkiyi bozarsan kendi enerji kaynaklarına ulaşamazsın. Avrupa’nın enerji bağımlılığını azaltmakta Türkiye’nin çok önemli bir rolü var. Bir kişinin kuru inadına feda edilmiş durumda. Dış politikada akılcı ve barışçıl politika izleyeceğiz. Böylece hem Akdeniz’in hem de Karadeniz’in kaynaklarından bol bol istifade edeceğiz.”

‘AB’yle donmuş ilişkilerimizi ısıtacağız, Enerji Faslı açacağız’

“Avrupa Birliği istikametinde yürüyeceğimizin sözünü verdik. Buna ‘Kaldığımız yerden devam edeceğiz’ demek daha doğru. Türkiye’nin ilk Avrupa Birliği baş müzakerecisiyim. 3 yılda 10 faslı müzakereye açtık. Aradan geçen 14 yılda sadece 6 fasıl açılabildi. DEVA iktidarında AB’yle donmuş ilişkilerimizi ısıtacağız. Yeni fasıllar açmak için gayret göstereceğiz. Bunlardan birisi de Enerji Faslı. Avrupa da bundan istifade eder. Bu, Türkiye’nin lehinedir.”

Ayrıntıları Karlıtekin paylaştı

Eylem planının ayrıntılarını paylaşan DEVA Partisi genel başkan yardımcısı Candan Karlıtekin, madenciliğin gayrisafi millî hasılaya verdiği katkıyı çok yetersiz bulduklarını söyledi. “Bunu rahatlıkla üç katına çıkaracağımızı hesap ettik” diyen Karlıtekin şöyle konuştu:

‘Maliyet hasılayı kurtarmıyorsa, o iş yaptırmayacağız’

“İş sağlığı ve güvenliği konusunu denetimle halledebiliriz. Madencilikte bütün ekipmanları sağlayacaksınız, altyapıyı yapacaksınız, en son teknolojiyi kullanacaksınız. Bu kadar maliyetle buradan çıkan hasıla kurtarmıyorsa yapmayacaksınız o işi. Devlet olarak yaptırmayacağız.”

‘Bölgesel lider olacağız’

“Türkiye ölçek ve kapasite olarak her alanda lider olabilecek konumda. Biz bunu Türk Hava Yolları üzerinden hava ulaştırmasında sağladık. Aynı şekilde bölgesel olarak enerji meselesinde biz pivot rolü oynayacağız. Lider olacağız. Türkiye kimsenin vaz geçemeyeceği bir ülke haline gelecek.”