5553 Sayılı Tohumculuk Kanunu ile Tohumculuk Sektöründe Yetkilendirme ve Denetleme Yönetmeliğine göre; Tohumluk (tohum,fide,fidan,süs bitkileri) satan, dağıtan gerçek ve tüzel kişilere tohumluk bayi belgesi, üretenlere ise üretici belgesi alma zorunluluğu getirilmiştir. Yetkisiz kişilerin açıkta fide, fidan, tarla-sebze tohumu ve süs bitkileri satmaları yasaklanmıştır.
5996 Sayılı Veteriner Hizmetleri Bitki Sağlığı Gıda ve Yem Kanununun 17. maddesine göre; Bakanlıkça belirlenen zararlı organizma taşıyıcısı olabilecek bitki ve bitkisel ürünleri üreten, ithal eden, depolayan, ticaretini yapanlara da Bitki Pasaportu Sistemine kayıt olma,kayıt sertifikası alma ve bitki pasaportu bulundurma zorunluluğu getirilmiştir. İlgili mevzuata göre; Bakanlıktan yetki almadan tohum, fide, fidan ve süs bitkileri satan, ruhsatsız olarak ticari anlamda üretimini yapan kişi ve kuruluşlara da idari yaptırım uygulaması getirilmiştir.
Üreticilerimiz özellikle tohumluk patatesleri; pazaryerlerinde, açıkta satış yapan, yetkisiz kişilerden kesinlikle satın almamalıdır. Açıkta satılan, belgesi olmayan tohumluk patatesler, sertifikasyon ve kontrollü üretim aşamalarından geçmediği için; menşeinin belli olmadığı, veriminin düşük olduğu, yöreye uyum sağlamadığı, patates siğili vb. karantinaya tabi zararlı organizma taşıma ve topraklarımıza hastalık bulaştırma riskinin yüksek olduğu göz önüne alınarak bitki pasaportu, etiket ve sertifikalarını eksiksiz bulunduran ruhsatlı tohumluk bayilerinden almaya dikkat edilmelidir.
Üreticilerimiz; açıkta, yetkisiz kişilerden, etiketsiz, sertifikasız ve pasaportsuz tohum/fide/fidan/süs bitkileri satın aldığında birçok sorunla karşılaşabilmekte; hastalık ve zararlılara rastlanabilmekte, bu durum fide/fidan kurumalarına,verim kaybına neden olmaktadır. Ayrıca bu hastalık ve zararlılar topraklarımıza bulaşarak, çözümü zor ve zaman alan sorunlara sebep olmaktadır. Aşılı diye satıldığı halde bazı fidanların aşısının olmadığı, dikildiğinde tutmadığı ve belirtilenin dışında farklı tür ve çeşitte meyvelerin oluştuğu, kalitesiz ve verimi düşük ürün alındığı görülebilmektedir. Üreticilerimiz böyle sorunlarla karşılaştığında elinde etiket, sertifika pasaport gibi belgeleri olmadığından geriye dönük olarak hakkını arayamamakta,parası,emeği ve zamanı boşa gitmektedir.
Yukarıda bahsedilen bu mağduriyetlerin yaşanmaması için tohum, fide, fidan ve süs bitkilerinin etiketli ve pasaportlu olarak, yetkili tohumluk bayileri yada yetkili üreticilerden alınması hususları, tüm ilgililere önemle duyurulur.