Bu veriler T.C Ticaret Bakanlığı (Dış Ticaret Veri Bülteni) Mayıs 2022 tarihinde alınmıştır.
2022 yılı Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre ihracatımız yüzde %15.2 oranında artışla 18.973.000.000 $ oldu.
Diş Ticaret hacmimiz %31.1 oranında artarak 48.625.000.000 $ oldu. 2022 Mayıs ayında geçen yılın aynı ayına göre ihracatımızın, İthalatı karşılama oranı 15.9 puan azalarak %64.0 olarak gerçekleşti. Enerji verileri hariç tutulduğunda ihracatın, ithalatı karşılama oranı 12.3 puan azalarak %77.4 oranında gerçekleşti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Mayıs ayına ilişkin tüketici ve üretici fiyat endekslerini yayınladı. Buna göre yıllık tüketici enflasyonu %73,50 ile 1998 yılı Ekim ayından bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Üretici enflasyonu ise %132,16 ile 1995'ten bu yana en yüksek seviyeyi gördü. Öte yandan Mayıs ayında en fazla fiyat artışı %71,04 ile paket turlarda, en fazla fiyat düşüşü ise %23,78 ile sebzede görüldü.
Özellikle sebze ve meyve fiyatlarında ki düşüşün havaların ısınmasıyla birlikte ürün hasatında ki verimin ekonomik dengelerin düzelmesinde biraz da olsa nefes aldırdı. Fakat gıda fiyatları ve özellikle tarım ve hayvancılık faaliyetlerde kullanılan mamüllerin her gün zamlanması maliyet açısından üreticileri kara kara düşündürmektedir.
Kısa sürede dolar kuru rekor üzerine rekor kırarken Merkez Bankası’nın hamleleri tamamen boşa gitmektedir. Son olarak Kur korumalı mevduat sistemini yürürlüğe koyan bu sistemde de dolar kurunun yükselişine mani olamayan siyasi iktidar yani "Hükümet" şimdi de yeni bir uygulama için Merkez Bankası’na talimat vererek bir başka modeli denemeye çalışacaktır.
Ekonomi çevrelerinde "Dolar kuruna yeni tampon" sözleriyle ifadelerin kullanılması bankaların artık %45 Devlet İç Borçlanma Seneti (DİBS) zorunda olduğu görülmektedir. Merkez Bankası’nın bu hamlelerle durumun ne kadar kötü olduğunu gösteren bir kanıt olduğunu Dolar/ TL’ye yeni tampon ile TCMB Para Piyasaları uygulama talimatı da değişti. Bankalar artık %45 DİBS tutmak zorunda. Ayrıca TÜFE kağıtlarının iskontosu %15'ten %30'a çıkarılmış. Bu tip davranışlar işin çok daha kötüye gittiğini göstermektedir.
Maalesef bugün insanların alım gücü kat ve kat düşmüş durumdadır. Memur, işçi ve emekli geçim sıkıntısı ile karşı karşıya kalmıştır. Dolar kurunun 17 TL'ye dayanması ve Altının 1000 TL yükselmesi bu durumun, en net göstergesidir. 5 - 6 ay öncesine kadar 400 - 500 bin TL aralığında İstanbul'un çeşitli semtlerinde satılan en ucuz bir ev bugün 1.500.000 TL veya 2.000.000 TL gibi fiyatlara yükselmiştir. Konutlarda ki kira fiyatlarının uçması geldiğimiz nokta açısından da çok iyi iyi algılanmalıdır.
Ülkemizde yaşanan ekonomik istikrarsızlık göstergelere bu şekilde yansıması, durumun vehameti açısından her iki alanda (İhracat ve İthalat) olduğu gibi dış ticaret de ki başarısızlıklarımızı süsleme ve makyaj konusunda ki gayretlerimizin piyasalarda karşılık bulmamamasının önemi bizleri ciddi ciddi düşündürmektedir.
Artık enflasyon, freni boşalan bir araba gibi korku ve panik havası oluşturmaktadır. "Önlem ve çare vardır" fakat bunun için ortak akıl dediğimiz toplumsal mutakabat ve liyakat değerleri hayata geçirilmeden çözüm üretilemez..
Ali KARACA
06.07.2022
İSTANBUL
YORUMLAR